راهنمای خرید کفش کوهنوردی + مقایسه برندهای ایرانی

مشخصات کفش‌های کوه‌نوردی

رویه و داخل کفش‌های کوه‌نوردی

در گذشته کفش‌ها بیشتر از چرم درست می‌شدند؛ کفش‌های چرمی امروزه کمتر متداول هستند و جای خود را به کفش‌هایی با طرح‌های جدید و رویه‌هایی از الیاف مصنوعی و سایر مواد نوترکیب داده‌اند. هر چند کفش‌ها در حال تغییر هستند ولی کارایی آن‌ها تغییر نکرده. پیشرفت ساخت کفش‌ها، راحتی و ایمنی بیشتری را برای کو‌هنوردان به همراه داشته است.

انواع کفش‌های کوه‌نوردی

1- چرم (مصنوعی یا طبیعی)
2- پارچه‌های گورتکس (Gore-tex)، سیمپاتکس (Sympatex) (عایق باد، رطوبت و قابل تنفس)
3- مواد نوترکیب مانند کولار (پارچه ضربه‌گیر)
4- تین‌سولیت (Thinsulate) (خاصیت حفظ گرمای پا، برای ساخت کفش‌های زمستانی)
5- فایبرگلاس (در میان کو‌هنوردان ایرانی به پلاستیکی معروف است، برای کوه‌نوردی اصلا مناسب نیستند.)

خصوصیات لازم رویه کفش

۱- ضد آب باشد.
۲- قابلیت تعریق داشته باشد.
۳- تا حدی برای راحتی پا، نرم و قابل انعطاف باشد.
۴- محکم باشد.
۵- قابل ارتجاع باشد.
۶- مقاوم به سرما، گرما و عوامل محیطی باشد.
۷- بندها تا نزدیکی پنجه‌ پا ادامه داشته باشد. (راحت تر است، بهتر کیپ می‌شود و درآوردن آن راحت‌تر است)
۸- تا روی پا و قوزک‌ها را بپوشاند.

کفی کفش (تخت کفش)

لایه‌ای ویژه از کربن و لاستیک، که معروف‌ترین آن نام تجاری “ویبرام – “Vibram ایتالیا بوده، ماده‌ای سخت، ضد لغزش و پراستحکام است.

خصوصیات لازم برای کفی کفش باید شامل موارد ذیل باشد
1- ضربه‌گیر باشد.
2- وضعیت استقرار کف پا را در داخل کفش حفظ کند.
3- عاج‌های عمیق داشته باشد.
4- اصطکاک خوبی داشته باشد.
5- مقاومت مناسبی داشته باشد.
6- انعطاف‌پذیری (بستگی به نوع کفش دارد.)

موارد مهم انتخاب نوع کفش کوه‌نوردی

امروزه در کوه‌نوردی صحبت از کفشی که بتوان از آن در برنامه‌های مختلف در طول یک سال استفاده کرد، کاملا بیهوده است و باید برای هر برنامه خاص کوه‌نوردی، کفش مخصوص آن را تهیه کرد.
1- اندازه کفش و راحتی پا
2- قابلیت فنی (کوه‌نوردی در تابستان، صعودهای زمستانه، هیمالیانوردی، سنگ‌نوردی، یخ‌نوردی و…)
3- استحکام و جنس رویه
4- درجه سختی زیره کفش (تخت کفش)
5- دارای ساق‌ بلند بین 14 تا 19 سانتی‌متر (مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت کند)
6- تاریخ تولید کفش (چسب‌های به کار رفته، تاریخ انقضایی بین 2 تا 5 سال دارند)
7- برند و مارک معتبر
8- قیمت مناسب
9- گارانتی

اندازه کفش کوه‌نوردی

اندازه کفش کوه برای راحتی باید به گونه‌ای باشد که کو‌هنورد بتواند ساعت‌ها کفش را به‌ راحتی و آسانی بپوشد. اندازه کفش مناسب تنها با پوشیدن و راه رفتن مشخص می‌شود.
1- خیلی گشاد نباشد: ایجاد تاول‌های پوستی می‌کند.
2- خیلی کیپ و تنگ نباشد: به پا فشار وارد می‌آورد (ناخن‌ها و بستر ناخن صدمه می‌زند)
به ‌طور کلی برای خرید کفش دقت کنید تا اندازه آن 1 شماره از پای شما بزرگتر باشد و این فضا را توسط جوراب ضخیم پر کنید.

نکته‌های کاربردی در هنگام خرید کفش کوه‌نوردی

1- پس از انتخاب نوع کفش موردنظر بر اساس نیاز خود، جهت امتحان کفش کوه‌نوردی در فروشگاه، یک جفت جوراب ضخیم از نوعی که در فعالیت‌های خود به پا می‌کنید همراه داشته باشید. از آن‌جا که پای بسیاری از افراد در طول روز باد می‌کند، خرید خود را در بعدازظهر یا غروب که پا در بزرگ‌ترین اندازه خود است، انجام دهید.
2- پیش از بستن بندها، پای‌تان را تا جایی که امکان دارد در داخل کفش به قسمت جلو برانید و پنجه‌ پای‌تان را کاملاً در جلوی کفش قرار دهید در این هنگام باید به اندازه حداقل قطر یک انگشت، پاشنه با انتهای کفش فاصله داشته باشد.
3- پس از مرحله یک بند کفش را محکم بسته و با آن راه بروید. اگر کفش مناسب پای شما باشد پای‌تان در داخل آن کاملاً راحت است.
4- پس از پوشیدن کفش و بستن بند آن، روی یک پای خود ایستاده و با پای دیگر خود به دیوار ضربه وارد کنید. اگر کفش مناسب باشد در این حالت هیچ‌‌گونه ضربه‌ای به طور مستقیم به پای‌تان وارد نمی‌شود.
5- بعد از پوشیدن پوتین و بستن بندهای آن، با ایستادن روی کناره‌ خارجی پای خود، مطمئن شوید پوتین از قوزک مچ پای‌تان محافظت می‌کند.

6- به صورت کلی کفش کوه‌نوردی باید 1 شماره از پای‌تان بزرگتر باشد ولی حتما باید کفش را بپوشید و با آن راه بروید، کفش‌های کوه‌نوردی به دلیل شکل ساخت به هیچ وجه جا باز نمی‌کنند!!!!

هشدار: هیچ‌گاه برای اولین بار کفش نو را در یک برنامه سنگین استفاده نکنید!

انواع کفش‌های کوه‌نوردی با شرح کامل

امروزه کفش‌ها با توجه به پیشرفت تکنولوژی، بنا به نوع برنامه، قابلیت و کارایی تقسیم‌بندی می‌شوند. برای تهیه کفش باید به کارایی خاص آن توجه داشت. اکثر کفش‌های کوه‌نوردی در مدل‌های مردانه و زنانه عرضه می‌شوند و نام دسته هر یک در شرکت تولید کننده می‌تواند متفاوت باشد.

کفش‌های راهپیمائی (Walking)

شامل کفش‌هایی بدون ساق و بسیار سبک است که در مسیرهای ساده، کفی قابل استفاده بوده و عموما در کفه آن از شوک‌گیر استفاده شده است.

برندهای بسیار زیادی در زمینه وجود دارد، بهتر است زیره این کفش نیز ویبرام باشد.

کفش‌های راهپیمایی کفش‌هایی بدون ساق و بسیار سبک است.کفش‌های راهپیمایی کفش‌هایی بدون ساق و بسیار سبک است.

کفش کوه‌پیمایی (Trekking)
شامل کفش‌های با وزن سبک است. زیره این کفش تا حدی انعطاف‌پذیر است و رویه آن عموماً چرمی یا پارچه‌های ضد آب است.

کاربرد کفش کوهپیمایی:

• صعود ارتفاعات بدون برف و یک روزه در 3 فصل اول سال
• پیمایش کویرها، جنگل‌ها به صورت چند روزه.

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان، پایار، تبریز کسرا، آسیا (فروش در خیابان منیریه)

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET

توجه:

• هرگز برای برنامه‌های حتی یک روزه زمستانه، نپوشید!
• به دلیل داشتن دوخت بر روی کفش نباید از آن‌ها در مسیرهای سنگلاخی یا فرود از شن اسکی استفاده کرد.
• پوتین سربازی یک نمونه ارزان است؛ البته کفی (زیره) ضد لغزش ندارد. بنابراین دور آن را یک خط بکشید لطفا!

کفش‌های کوهپیمایی (ترکینگ)

شامل کفش‌های با وزن سبک است.کفش‌های کوهپیمایی (ترکینگ) شامل کفش‌های با وزن سبک است.

کفش کوه‌نوردی (Mountaineering)

شامل کفش‌های نیمه سنگین کوه‌نوردی است. دارای ساق‌ بلند (14 تا 19 سانتی‌متر) است، تا مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت می‌کند. زیره این کفش کمی انعطاف‌پذیر است.

کاربرد:
• صعود برنامه‌های چندروزه 3 فصل
• برنامه‌های صعود زمستانی یک روزه و کاملا سبک (اگر لایه گورتکس داشته باشد)
توجه:
• هرگز برای برنامه‌های چند روزه زمستانی نپوشید!

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان، پایار (فروش در خیابان منیریه)

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET

کفش‌های کوهنوردی ساق‌ بلندی دارند تا مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت می‌کند.کفش‌های کوهنوردی ساق‌ بلندی دارند تا مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت می‌کند.

کفش کوه‌نوردی سنگین یک پوش (High Mountain)

کفش‌های تکپوش سنگین و بسیار قوی کوه‌نوردی هستند. زیره این کفش انعطاف‌پذیری ندارد، تمام آن‌ها قابلیت نصب گرامپون را دارند و برای حرکت روی برف و یخ طراحی شده‌اند.

کاربرد:
برای صعودهای زمستانه در ارتفاعات کمتر از 5000 متر
برای صعودهای فنی در یخنوردی و میکس

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET

توجه:
• این کفش‌ها ضدآب بوده و دوخت با نخ ندارند، رویه کفش با چسب یا دوخت ذوبی به زیره می‌چسبد و دارای تاریخ انقضا است! (به تاریخ تولید کفش دقت کنید.)
• به دلیل زیره غیر انعطاف‌پذیر آن، تنها روی برف و یخ به کار می‌رود.
• هرگز کفش‌های کوه‌نوردی سنگین در مکان‌هایی که برف وجود ندارد، نپوشید، خیلی زود، پایتان تاول خواهد زد!

کفش‌های تکپوش سنگین و بسیار قوی کوه‌نوردی هستند.کفش‌های تکپوش سنگین و بسیار قوی کوه‌نوردی هستند.

کفش کوه‌نوردی سنگین دو پوش (Expedition)

کفش‌های کوه‌نوردی سنگین دو پوش، کفش سنگین و بسیار قوی کوه‌نوردی است. زیره این کفش انعطاف‌پذیری ندارد. یک پوش آن کفش کوچکی و هم اندازه پای کو‌هنورد است و به جای بند کفش دارای چسبک برای بستن آن است. این کفش درون کفش اصلی که بزرگتر است قرار می‌گیرد. در زمان استراحت با کفش کوچک داخل چادر می‌شوند، تمام آن‌ها قابلیت نصب گرامپون را دارند.

کاربرد:

• صعود قله‌های 7000 متری در فصل صعود (بهار و تابستان)
• صعود قله‌های کمتر از 7000 متر در (پاییز و زمستان)
• یخ‌نوردی در ارتفاعات بسیار بلند

برندهای معتبر:

خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT,ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET

توصیه:

• در مسیرهای غیر برفی هرگز استفاده نکنید. (منجر به تاول پا می‌شود.)

• پس از خرید و قبل از استفاده از آن در یک برنامه سنگین، آن‌ها را در یک برنامه سبک به پا کنید و بیازمایید.

• هرگاه با یک کفش جدید به کوه می‌روید به محض ایجاد سوزش در نقطه‌ای از پای‌تان سریعا آن‌ را با چسب بپوشانید. ادامه حرکت با همان وضع، پاهای‌تان را زخم و حرکت را آزاردهنده می‌کند.

• به علت سنگین و حجیم بودن این کفش‌ها در هنگام حرکت روی شیب‌های کم و مخصوصا سراشیبی‌ها، بندپوش داخلی را باز کنید یا شل ببندید تا راحتتر حرکت کنید و در برنامه‌های فنی و استفاده از کرامپون بندها را محکمتر ببندید تا پای شما در کفش بازی نکند.

• همیشه در طول برنامه کفش را خشک نگاه دارید.

• از گتر مناسب استفاده کنید. استفاده از سوپر گترها که تمام سطح کفش را می‌پوشانند در افزایش نگهداری گرما موثرند.

• پوش داخلی کفش را با خود به کیسه خواب ببرید تا برای استفاده در روز بعد گرم بمانند. به پا کردن یک کفش یخ‌زده گاهی موجب یخ‌زدگی انگشتان پا قبل از حرکت می‌شود.

• جوراب خوب نقش مهمی در افزایش کارایی کفش شما دارد. جوراب اضافه را فراموش نکنید.

• مراقب سنگ‌ها باشید. جنس پوش خارجی بعضی از این کفش‌ها سخت بوده و ممکن است در اثر ضربه شدید بشکند.

• در شرایط اضطراری یا در مواقعی که از کفش دوستان‌تان استفاده می‌کنید، می‌توانید با پوشیدن جوراب اضافه یا کم و زیاد کردن کفه کفش، سایز آن‌را یک شماره کم و زیاد کنید.

• اضافه بند کفش را در ساق کفش یا گتر جمع کنید. باز کردن بند کفش یخ‌زده شما را دچار دردسر می‌کند. مخصوصا اینکه مجبورید برای این‌ کار دستکش خود را نیز درآورید.

• یک توصیه دوستانه از خرید کفش‌های پلاستیکی (رویه فایبرگلاس) دو پوش خودداری کنید.

کفش‌های کوه‌نوردی سنگین دو پوش، کفش سنگین و بسیار قوی کوه‌نوردی است.کفش‌های کوه‌نوردی سنگین دو پوش، کفش سنگین و بسیار قوی کوه‌نوردی است.

کفش‌های هیمالیانوردی (Expedition)

شامل کفشی سه پوش، سنگین و بسیار قوی کوه‌نوردی است، زیره این کفش انعطاف‌پذیری ندارد، پوش اول آن یک گتر بلند است که بر روی کفش قرار می‌گیرد و به دور کفش دوخته شده و تمام رویه و اطراف کفش را در بر می‌گیرد. تمام آن‌ها قابلیت نصب گرامپون را دارند. این کفش‌ها برای شرایط بسیار سرد و صعود برف و یخ ساخته شده‌اند.

کاربرد:
صعود ارتفاعات 8000 متری هیمالیا
صعود ارتفاعات بالای 7000 متر در زمستان

برندهای معتبر:

خارجی: SCARPA ,ASOLOMAMMUT, MAMMUT, lA SPORTIVA , MILLET

پوش اول این کفش‌ها یک گتر بلند است که بر روی کفش قرار می‌گیرد و به دور کفش دوخته شده.پوش اول این کفش‌ها یک گتر بلند است که بر روی کفش قرار می‌گیرد و به دور کفش دوخته شده.

کفش یخ نوردی

این کفش‌ها شبیه کفش سنگنوردی، سبک بوده فقط دارای کرامپون‌های دائمی متصل به کف کفش است.

کاربرد: برای مسابقات و صعودهای سرعتی در یخنوردی

برندهای معتبر: lasportiva , MAMMUT

کفش‌های یخ نوردی، کرامپون‌های دائمی متصل به کف کفش دارند.کفش‌های یخ نوردی، کرامپون‌های دائمی متصل به کف کفش دارند.

کفش سنگ نوردی (Climbing)
این کفش‌ها که اصطلاحا کتانی سنگ نیز نامیده می‌شوند با شکل خاص و مواد خاصی تولید می‌شود و برای صخره‌نوردی، دیواره‌نوردی و سنگ‌نوردی داخل سالن کاربرد دارد.

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان

خارجی: SCARPA , lasportiva

تمیز کردن Clearing

برای تمیز کردن کفش کوه ابتدا بندها را باز کنید و لایه داخلی کفش را اگر دارد در بیاورید. گل و لجن و خاک‌های چسبیده به کفش را با برس پاک کنید. بعد با مسواک نرم، برس نرم یا اسفنج و آب سرد روی کفش را تمیز کنید.
در صورت داشتن خرده‌ریزهای زیاد روی کفش، با آب سرد روی کفش را بشویید، دقت داشته باشید آب داخل کفش نرود.
بگذارید کفش ها در یک هوای معمولی خشک شوند. برای خشک کردن از گرما و آتش و نور مستقیم آفتاب استفاده نکنید.
مواد ترکیبی مثل Cambrelle هم با دقت تمیز و با آب شستشو شوند و بگذارید هوا بخورند تا خشک شوند.

با مسواک نرم، برس نرم یا اسفنج و آب سرد روی کفش را تمیز کنید. با مسواک نرم، برس نرم یا اسفنج و آب سرد روی کفش را تمیز کنید.

نگهداری Couditioning

رویه چرم مانند پوست است و اگر صحیح نگهداری نشود سفت می‎شود، ترک می‎خورد و آب درونش نفوذ می‎کند. مواد محافظ از نرم بودن چرم حفاظت می‎کنند و ضدآب کننده‎ها هم جلوی ورود آب را می‎گیرند.
قبل از استفاده محافظت کننده‌ها از خشک بودن کفش کوه اطمینان حاصل کنید. وقتی از کفش کوه خود مراقبت می‎کنید، دقت ویژه‎ای در قسمت خم شدن انگشتان داشته باشید. اگر این قسمت از کفش صحیح تمیز نشود زودتر چاک می‎خورد.

１- کفش را کاملا تمیز کنید.
２- با پارچه آن‌را خشک کنید.
３- با روزنامه پر کنید تا هم رطوبت آن گرفته شود و هم حالت و فرم خود را حفظ کند. (به ویژه در کفش‌های چرمی)
４- برای حفظ انعطاف‌پذیری کفش و جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت آن‌ را خشک کرده و واکس مخصوص بزنید.
５- برای خشک کردن کفش از حرارت مستقیم مثل آفتاب و آتش استفاده نکنید.
６- کفش چرمی را کاملا با پیه شتر و یا گوسفند چرب کنید و محل دوخت‌ها را نیز با موم عسل بپوشانید تا آب وارد کفش نشود.
７- هنگام شب‌خوابی در برنامه زمستانی کفش‌ها را با روزنامه پر کرده و داخل یک کیسه نایلونی قرار داده و در انتهای کیسه خواب قرار دهید تا یخ نزند. در غیر این‌صورت، صبح روز بعد به پا کردن کفشی مانند آهن غیرممکن است.